Grein skrifuð af hinum uppspunna Þráni S. Aðaldal, Morgunblaðinu
Á þessum fordæmalausu tímum þar sem farsótt hefur geisað um landið spyr fólk sig, hvað er næst? Svarið er augljóst … meira ofríki yfirvalda. Dagur B. Eggertsson “borgarstjóri” og Katrín Jakobsdóttir forsætisráðherra hafa verið að færa sig upp á skaftið og er nú komin upp sú staða í því þjóðfélagi sem við búum í, að ég, Íslendingur í húð og hár, get ekki notið þeirra auðlinda sem Ísland hefur upp á að bjóða. Hefur það gripið athygli mína upp á síðkastið, að hitaveituvatn sé ekki ætlað til drykkju, líkt og í ríkjum Evrópusambandsins:; eEr þetta virkilega það sem við viljum að framtíð landsins beri í skauti sér?
Nú hefur ríkisstjórnin ekki haft mikið um þetta að segja og borgarstjórn enn minna en þau eru einungis að leiða vandamálið hjá sér í stað þess að gera það sem best væri fyrir landsmenn.
Ef ekki er hægt að drekka hitaveituvatnið, hvað segir þá til um að öruggt sé að baða sig í því? Ekki hef ég séð Vinstri græna, sem telja sig nú náttúruunnendur, tjá sig um þetta og mætti halda að þeir fái vatn sitt úr einkahitaveitustöðvum sem öruggt er að drekka úr. Á meðan situr skríllinn heima með sárt ennið og sína almennu hitaveituvatnstanka.
Hef ég þess vegna stundað það síðastliðna mánuði, að vökva ekki aðeins stofuplönturnar mínar með hitaveituvatni, heldur hef ég einnig vökvað allt í grænmetisgarðinum mínum með hitaveituvatni og hefur hver einasta planta unað sér vel og var uppskeran í garðinum til fyrirmyndar. Uppskeran var sem fylgir:
Gulrætur: 3kg
Kartöflur: 18kg
Radísur: 1,5kg
Spergilkál: 6 hausar, 728g að meðaltali
Rósakál: 588g
Blómkál: 4 hausar, 714g að meðaltali
Mynta: 123g og fallega rauð blöð
Blóðberg: 642g
Villt jarðaber: 2,7kg (plönturnar voru fengnar úr Sauðlauksdal árið 2007, berin bæta hlandstemmu ásamt því að flýta fæðingu kvenna)
Sólber: af tveimur runnum komu 2kg
Rifsber: af fjórum runnum komu 5,1kg
Rófur: 3kg
Rauðrófur: 1,2kg
Ég get því sagt það með sanni að hitaveituvatnið hafi komið sér hörkuvel, en vegna stórrar uppskeru jarðarberja fæddist mér barnabarn tveimur mánuðum fyrir settan dag.
Heitt vatn á aldrei að vera hættulegt. Þegar ríkið hefur heilaþvegið hinn almenna borgara áratugum saman til að festa það í huga hans að fæðingarréttur hans, sem er vatnið, heitt, kalt eða ylvolgt, skuli ekki vera drukkinn, blöskrar mér. Í mínu ungdæmi, á bænum Saurbæ við rætur Núpafjalls, var ekki spurning hvort börnin fengju sér að súpa í kringum hverasvæðið í Hveragerði og varði ég þar löngum stundum við böð og drykkju samtímis.
Í vatninu er að finna kísil. Hann er nauðsynlegur okkur til lifnaðar og er þó nokkuð um hann að geta í hitaveituvatni. Erlendir fræðimenn keppast við að mæra heilsusamleg áhrif kísils á mannslíkamann og má þar sem dæmi nefna Bláa lónið sem hefur ekki einungis bætt heilsu og anda íslensku þjóðarinnar heldur einnig skapað ómældar gjaldeyristekjur fyrir land og þjóð. Vatnið sem kemur frá Nesjavöllum og Hellisheiði er aftur á móti upphitað grunnvatn með litlu kísilmagni og er það vatnið sem stór hluti borgarbúa neyðist til að láta ofan í sig. Spurning er hvort að neytendur þessa vatns hafi komið verr út úr Covid-19 smitum og spyr ég þá Þórólf hvað hann ætli að gera í því.
Í gegnum aldirnar hafa Íslendingar mátt þreyja þorrann og góuna og var það þeirra ljós í myrkrinu að vita af heitum laugum heima á bæ. Bolli og Kjartan eyddu löngum stundum í heitum laugum (og má í því samhengi rifja upp góðar stundir í heitum pottum sundlauga borgarinnar sem nú eru í hættu eftir aðför undanfarinna ára að einkabílnum) og gat það einungis gott af sér. Í öllum sínum herferðum og utanlands- má einnig gera ráð fyrir að Snorra Sturlusyni hafi verið efst í huga að komast heim í eigin laug, sem kölluð er Snorralaug, en í hana hef ég einnig komið og kalla góða. Þar ég sat síðla kvölds fyrir um þrjátíu árum á sumbli með góðum vinum og er það mín kærasta minning, og er þess helst að þakka að enginn sat þar við og bannaði drykkju úr lauginni.
Á síðari árum hafa Íslendingar orðið að slíkum kveifum að ég get ekki annað en spurt hvort þar liggi það að baki að þjóðin hafi ekki haft aðgang að nothæfu vatni. Helstu afrek þjóðarinnar síðarustu áratugi hafa öll verið framin á erlendri grundu, s.s. framúrskarandi árangur handboltalandsliðsins á Ólympíuleikunum í Beijing 2008, viðurkenning sjálfstæðis Eystrasaltsríkjanna og annað sætið í Evróvisjón 1999 og 2009. Við megum því prísa okkur sæl að Söngvakeppni evrópskra sjónvarpsstöðva hafi aldrei verið haldin hér á landi enda myndi það að öllum líkindum leiða til þess að enginn sigurvegari væri krýndur, nema sá er drukkið hefði ekkert nema innflutt vatn.
Dettur mér í því samhengi í hug nýliðið atvik þar sem Kristján Rögnvaldur (eða eins og Kaninn kallar hann, Cristiano Ronaldo), sá öðlingsdrengur og fótboltakappi, fjarlægði kók-drykk af borði sínu á blaðamannafundi. Í þeim drykk tel ég að hafi mátt finna íslenskt vatn. Rónaldó kemur einnig við sögu í 1-1 jafntefli Íslands og Portúgal í Evrópukeppni karla í fótbolta 2016 en í þeim leik skoraði kempan ekki stakt mark, þrátt fyrir að vera talinn besti maður Portúgalanna af sérfræðingum. Tel ég að þar hafi verið brögð í tafli og að honum hafi verið byrlað íslenskt vatn fyrir leikinn. Til samanburðar má draga fram Birki Bjarnason, sem skoraði mark Íslendinga, en hann hafði, þegar leikurinn var háður, ekki verið búsettur á Íslandi til tólf ára.
Ef við nú víkjum að mjólkinni, hvítagulli íslensku þjóðarinnar, má sjá að þar er ákveðinn millivegur farinn: þegar mjólkin er fjarlægð úr kúnni er hún heit líkt og okkar ástkæra hitaveituvatn en þegar hennar er síðan neytt er hún orðin köld. Þar hljóta að vera brögð í tafli enda geta ekki verið tvær tegundir af mjólk þar sem það er bara eitt gat á mjólkurfernum, öfugt við vatnsblöndunartæki. Nú hefur einnig borið á því að D-vítamíni sé blandað við mjólkina en þar tel ég að hundurinn sé grafinn; ef D-vítamíni væri blandað út í hitaveituvatnið fengist blanda sem yfirvöld gætu ekki bannað án þess að varðaði við stjórnskipunarlög.
Nokkuð sem hefur ávallt heillað mig er bjórbruggun og hef ég síðastliðið sumar prófað mig áfram í því að brugga bjór með hitaveituvatni og hafa fyrstu skammtar hitaveitubjórsins verið prýðilegir og nægilega sterkir til að losa vel um málbeinið. Ég hef haft samband við ölgerð Egils Skallagrímssonar og bíð ég svars þess efnis hvort hitaveitubjórinn fari í fjöldaframleiðslu en ég býst nú fastlega við því.
Það er fremur skrítið bragð af hitaveituvatni og því skil ég í raun ekki hví nokkur myndi láta það ofan í sig, sérstaklega vitandi af öllum kísilnum í vatninu. Maður getur hreinlega fundið fyrir honum leggjast yfir allt innan í manni við drykkju á hitaveituvatni. Nú spyr ég Katrínu Jakobsdóttur hvað hún og Logi Einarsson ætli að gera í þessu máli, því eitthvað þarf að breytast þegar íslenska þjóðin getur ekki skrúfað frá krananum heima hjá sér án þess að óttast kísileitrun og langvarandi heilsukvilla.
Ég er einfaldur maður sem þarfnast ekki mikils. Ég nýt þess að hlusta á Bítlana, Johnny Cash og Villa Vill. Ég elskaði konuna mína sem og börnin okkar níu. Mér finnst gott að drekka bjór. Ég stóð mína plikt við vinnu alla mína ævi og sá þannig fyrir fjölskyldunni. Það er einungis eitt sem ég harma eftir mín löngu æviár og það er þetta: að ég hafi ekki nokkru sinni fengið að drekka hitaveituvatn eftir langan og strangan vinnudag. Því skora ég á yfirvöld að fara yfir sín mál og kippa þessu í lag en þar til að því kemur stend ég vaktina hér.
-Þráinn
Pennar: Árni Pétur og Ástþór Örn